Van Binnenuit
Op tweede Kerstdag werd ik gebeld door een familie. Mevrouw was na een lange periode van dementie en achteruitgang in ook haar fysieke gezondheid, toch nog redelijk snel overleden. Ze liet haar man, dochter, zoon en twee schoonzonen achter. Je dierbare verliezen is al erg genoeg, maar als dit tijdens de feestdagen gebeurt, is dat extra zwaar. Feestdagen staan immers voor gezellig samenzijn en lekker eten en drinken. Ook het regelen van een uitvaart verloopt soms net even iets anders. Door de feestagen kan het voorkomen dat er meer dagen tussen het overlijden en de dag van de uitvaart zitten. Voor een familie is dat niet altijd fijn. Maar deze familie ging hier heel anders mee om. Ze vonden het fijn dat mevrouw nog een klein stukje van het nieuwe jaar met hen mee ging. En het gaf ze voldoende tijd om over allerlei zaken voor de uitvaart na te denken. Zo heeft deze familie een hele bijzondere kaart ontworpen met eigen foto’s en tekst.
Al snel kwam deze familie met het idee om zelf de kist te maken. Schoonzoon deed aan houtbewerking en samen met een vriend die meubelmaker is, gingen ze met z’n allen aan de slag. Het idee ontstond om de kist uit diverse houtsoorten te maken. Dit kwam voort vanuit de gedachte dat mevrouw als kind, maar ook later met haar man en kinderen, in diverse landen had gewoond. En zo werden de volgende houtsoorten gebruikt: Scandinavisch vurenhout, inlands eiken, teakhout, lariks, notenhout, esdoorn en acacia. Ook haar familiewapen werd in hout uitgesneden en kwam op de deksel terug. Als uitvaartleider is het heel bijzonder om zoiets mee te maken. Het is ook een beetje eng, omdat de kist aan allerlei voorwaarden moet voldoen, zoals bepaalde afmetingen, draagkracht en binnenbekleding. Maar dat was bij deze familie geen enkel probleem. De schoonzoon maakte samen met de meubelmaker de kist en de houten pinnen om de deksel mee te sluiten. De zoon zorgde ervoor dat de handgrepen met lijm en schroeven aan de kist gemonteerd werden. De echtgenoot lijmde het familiewapen en een bloem van de gebruikte houtsoorten op de deksel. De dochter zocht mooie stoffen uit voor de binnenbekleding en niette deze in de kist. Als laatste hebben ze moeder in haar kist gelegd en toegedekt onder haar eigen deken.
Ieder familielid ging vervolgens aan de slag met het schrijven van een mooi persoonlijk verhaal om tijdens de afscheidsplechtigheid voor te dragen. Een hele middag werd er naar muziek geluisterd om zo de mooiste en passende muzieknummers voor de plechtigheid uit te kiezen. Zo kwam er een mooi nummer bij binnenkomst van een Chileens quartet. Na de woorden van de dochter een Duits schlagernummer en een prachtig nummer van Robert Long na de tekst van haar zoon. Ook dit weer verweven met de verschillende landen waar moeder had gewoond (Chili, Zwitserland en Nederland). Aan het einde van de plechtigheid heeft de familie zelf de kist laten dalen in haar graf. Hierna zijn ze teruggegaan naar de belangstellenden en werd er een toost uitgebracht op haar leven. Omdat ze bitterballen altijd zo lekker vond, mochten deze -en wat andere borrelhapjes- uiteraard niet ontbreken.
Een paar weken na de uitvaart bezocht ik opnieuw deze fijne familie. Ze hadden me uitgenodigd voor een Indische rijsttafel. Het is een ritueel bij Indische mensen om na de uitvaart met de hele familie aan tafel te gaan, waarbij ook gedekt wordt voor de overledene. Samen hebben wij lekker gegeten en werden er herinneringen opgehaald. Het was een hele mooie afsluiting van het afscheid van deze bijzondere vrouw.